Những hiểu biết cơ bản về ung thư cổ tử cung

 

Ung thư cổ tử cung xảy ra khi các tế bào bất thường phát triển và lây lan trong cổ tử cung, phần dưới của tử cung. Hơn 12.000 trường hợp được chẩn đoán mỗi năm tại Hoa Kỳ. Một thực tế duy nhất về ung thư cổ tử cung là hầu hết các trường hợp này được kích hoạt bởi một loại virus. Khi được phát hiện sớm, ung thư cổ tử cung có thể chữa khỏi được hoàn toàn.

 

Khi các tế bào cổ tử cung đầu tiên trở nên bất thường (nghĩa là ở giai đoạn tiền ung thư hoặc ung thư giai đoạn sớm), có rất ít dấu hiệu cảnh báo. Khi ung thư tiến triển, các triệu chứng có thể bao gồm: 

   • Tiết dịch âm đạo bất thường (hôi, bẩn). 

   • Xuất huyết âm đạo giữa chu kỳ 

   • Chảy máu sau khi mãn kinh 

   • Chảy máu hoặc đau khi quan hệ tình dục

 

 

 

 

 

 

Các u nhú ở người (HPV-Human Papiloma Virus) là một nhóm lớn các loại virus. Khoảng 40 loại có thể lây nhiễm sang các khu vực bộ phận sinh dục, và một số có nguy cơ cao bị ung thư cổ tử cung. Nhiễm HPV sinh dục thường tự khỏi do khả năng miễn dịch của cơ thể. Nếu một người trở thành mãn tính, nó có thể gây ra những thay đổi trong các tế bào của cổ tử cung. Và những thay đổi đó có thể dẫn đến ung thư. Trên thế giới, hơn 90% các ca ung thư cổ tử cung là do nhiễm HPV.

 

Nhiễm HPV thường không có triệu chứng và thường tự biến mất trong 2 năm. Một số loại vi rút HPV có thể gây ra mụn cóc sinh dục (6,11), nhưng đây không phải là chủng cùng liên quan đến ung thư cổ tử cung. Điều quan trọng cần lưu ý là mụn cóc sinh dục sẽ không biến thành ung thư, thậm chí nếu không được điều trị. Các chủng nguy hiểm của HPV có thể ở lại trong cơ thể trong nhiều năm mà không gây ra bất kỳ triệu chứng nào.

 

HPV rất phổ biến mà hầu hết những người đã từng có quan hệ tình dục - cả phụ nữ và nam giới - sẽ nhận được virus tại một số thời điểm trong cuộc sống. Bởi vì HPV có thể nán lại lặng lẽ, nó có thể mang nhiễm sau vài năm kể từ khi bạn có quan hệ tình dục. Điểm khác biệt so với HIV là bao cao su có thể làm giảm nguy cơ nhiễm, nhưng không hoàn toàn bảo vệ chống lại virus HPV. HPV cũng liên quan đến bệnh ung thư âm hộ, âm đạo, dương vật, và hậu môn và ung thư miệng ở cả hai giới.

 

Nếu một trong những chủng-HPV nguy cơ cao đọng lại trong cơ thể, nó có thể gây ra các tế bào bất thường phát triển ở cổ tử cung. Những thay đổi tiền ung thư không có nghĩa là bạn bị ung thư cổ tử cung. Nhưng qua thời gian, các tế bào bất thường có thể phát triển thành các tế bào ung thư. Một khi ung thư xuất hiện, nó có xu hướng lan rộng trong khu vực cổ tử cung và xung quanh. 

 

Phụ nữ gốc Tây Ban Nha và người Mỹ gốc Phi có tỷ lệ ung thư cổ tử cung hơn so với phụ nữ da trắng. Rủi ro cũng cao hơn ở những phụ nữ:

   • Hút thuốc lá

   • Đẻ nhiều lần

   • Có nhiều bạn tình

   • Sử dụng thuốc tránh thai trong thời gian dài

   • HIV dương tính hoặc có một hệ thống miễn dịch bị suy yếu.

 

Xét nghiệm Pap là một trong những thành công lớn trong việc phát hiện sớm. Năm 21 tuổi, phụ nữ nên bắt đầu có một xét nghiệm Pap mỗi ba năm. Từ tuổi 30-65, những người phụ nữ được làm đồng thời xét nghiệm Pap và xét nghiệm HPV (cotest), sau đó mỗi năm năm lặp lại cotest một lần. Nhưng phụ nữ có nguy cơ cao hơn có thể cần phải kiểm tra thường xuyên hơn, vì vậy tốt nhất đến với bác sĩ của bạn. Các bài kiểm tra sâu hơn sẽ phát hiện những bất thường làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung xâm lấn (soi cổ tử cung và sinh thiết).

Đáng chú ý: Bạn vẫn sẽ cần xét nghiệm Pap sau khi chủng ngừa HPV vì nó không ngăn chặn tất cả các bệnh ung thư cổ tử cung.

 

 

 

Nếu kết quả thử nghiệm cho thấy một bất thường nhỏ, bạn có thể cần một xét nghiệm Pap lặp lại. Bác sĩ của bạn có thể tiến hành soi cổ tử cung  - để có được một cái nhìn tốt hơn ở bất kỳ thay đổi trong mô cổ tử cung và sẽ sinh thiết những vùng tổn thương nghi ngờ. Nếu có tế bào bất thường tiền ung thư, có thể được loại bỏ hoặc phá hủy bằng những thủ thuật đơn giản (áp lạnh, laser, khoét chóp cổ tử cung). Những phương pháp điều trị này rất thành công trong việc ngăn chặn các tế bào tiền ung thư phát triển thành ung thư.

 

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đưa ra lựa chọn xét nghiệm HPV DNA thêm vào xét nghiệm Pap. Thử nghiệm này cho phép phát hiện các typ HPV nguy cơ cao. Nó có thể được sử dụng kết hợp với xét nghiệm Pap để tầm soát ung thư cổ tử cung ở phụ nữ trên 30. Nó cũng có thể được đề nghị cho một phụ nữ ở mọi lứa tuổi sau khi kết quả xét nghiệm Pap bất thường.

 

Sinh thiết là việc lấy bỏ các mô cổ tử cung nghi ngờ tiền ung thư hoặc ung thư để kiểm tra dưới kính hiển vi quang học. Bác sỹ giải phẫu bệnh sẽ kiểm tra các mẫu mô để phát hiện các thay đổi bất thường, các tế bào tiền ung thư, và các tế bào ung thư. Trong hầu hết các trường hợp, sinh thiết được tiến hành ngay tại phòng khám của bác sĩ trong quá trình soi cổ tử cung. Một sinh thiết hình nón (khoét chóp cổ tử cung) cho phép các nhà giải phẫu bệnh phát hiện các tế bào bất thường trên bề mặt của cổ tử cung một cách đầy đủ và đánh giá chính xác mức độ xâm nhập của tế bào ung thư , nhưng thử nghiệm này có thể yêu cầu dưới sự trợ giúp của bác sỹ gây mê.

 

   • Giai đoạn 0: tế bào ung thư chỉ tìm thấy trên bề mặt của cổ tử cung, chưa vượt qua màng đáy-còn gọi là ung thư chưa xâm lấn hay ung thư tại chỗ. 

 

   • Giai đoạn I : ung thư khu trú tại cổ tử cung. 

   • Giai đoạn II ung thư phát triển ra xung quanh cổ tử cung nhưng chưa đến 1/3 dưới âm đạo và thành khung xương chậu

   • Giai đoạn III: ung thư lan đến 1/3 dưới của âm đạo hoặc gây ứ nước thận. 

   • Giai đoạn IV: đây là giai đoạn muộn nhất của ung thư cổ tử cung. Ung thư đã lan đến các cơ quan lân cận hoặc các bộ phận khác của cơ   thể.

 

Nếu ung thư không tiến triển vượt quá giai đoạn II, phẫu thuật thường được khuyến khích để loại bỏ bất kỳ mô có thể chứa ung thư. Lựa chọn điều trị phẫu thuật khác nhau từ khoét chóp cổ tử cung đến cắt bỏ tử cung đơn thuần hoặc cắt bỏ tử cung triệt để. Một phẫu thuật triệt để bao gồm: loại bỏ cổ tử cung và tử cung cũng như một số các mô xung quanh. Các bác sĩ phẫu thuật cũng có thể loại bỏ ống dẫn trứng, buồng trứng, và các hạch bạch huyết xung quanh cổ tử cung.

 

Ung thư cổ tử cung nhạy cảm với xạ trị. Xạ trị được chỉ định cho hầu hết các giai đoạn nếu phẫu thuật không dễ dàng.

Xạ trị bên ngoài sử dụng năng lượng cao của tia X để tiêu diệt tế bào ung thư. Nó cũng có thể giúp tiêu diệt bất kỳ tế bào ung thư còn lại sau khi phẫu thuật. Bức xạ bên trong (xạ trị áp sát), sử dụng chất phóng xạ được đưa vào khối u. Phụ nữ bị ung thư cổ tử cung thường được điều trị với sự kết hợp của xạ trị và hóa trị. Các tác dụng phụ có thể bao gồm giảm số lượng tế bào máu, cảm giác mệt mỏi, đau bụng, buồn nôn, ói mửa, và đi phân lỏng. Về lâu dài có thể gây viêm ruột mãn tính, xơ hóa, rò tiêu hóa, viêm bàng quang chảy máu, dò bàng quang hoặc trực tràng vào âm đạo.

 

Hóa trị sử dụng thuốc để vươn tới tế bào ung thư bất cứ nơi nào nó đang ở trong cơ thể. Khi ung thư cổ tử cung đã lan rộng đến các cơ quan xa, hóa trị có thể là lựa chọn điều trị chính. Tùy thuộc vào loại thuốc và liều lượng cụ thể, tác dụng phụ có thể bao gồm mệt mỏi, thiếu máu, xuất huyết do giảm tiểu cầu, rụng tóc, buồn nôn, nôn mửa và chán ăn. Tuy nhiên ung thư cổ tử cung là bệnh kém đáp ứng với điều trị hóa trị.

 

Các phương pháp điều trị ung thư có thể làm cho bạn mệt mỏi hoặc không quan tâm đến thực phẩm. Nhưng điều quan trọng là để có trong đủ calo để duy trì một trọng lượng khỏe mạnh. Kiểm tra với một chuyên gia dinh dưỡng cho lời khuyên về ăn uống tốt trong điều trị ung thư. Duy trì hoạt động cũng rất quan trọng. tập thể dục nhẹ nhàng có thể làm tăng năng lượng của bạn trong khi làm giảm buồn nôn và căng thẳng. Kiểm tra với bác sĩ của bạn để tìm ra những hoạt động phù hợp cho bạn.

Điều trị ung thư cổ tử cung thường liên quan đến việc loại bỏ tử cung và cũng có thể liên quan đến việc loại bỏ buồng trứng, loại trừ thai trong tương lai. Tuy nhiên, nếu ung thư được phát hiện từ rất sớm, bạn vẫn có thể có con sau khi điều trị phẫu thuật. Khoét chóp cổ tử cung là một lựa chọn tối ưu giành cho những bệnh nhân ung thư cổ tử cung giai đoạn tại chỗ. Đối với ung thư vi xâm nhập (xâm nhập nông) cắt cụt cổ tử cung triệt để có thể loại bỏ cổ tử cung và một phần của âm đạo trong khi để lại phần lớn của tử cung còn nguyên vẹn.

 

Các tỷ lệ sống sót ung thư cổ tử cung được gắn liền với giai đoạn bệnh. Gần 70% phụ nữ nói chung sẽ tồn tại ít nhất là năm năm sau khi chẩn đoán. Ở giai đoạn tại chỗ khẳ năng chữa khỏi bệnh là 100%. Giai đoạn I là 80-90%. Giai đoạn II là 60-70%. Giai đoạn III là 30-50%. Giai đoạn IV là 5-30%. Khi có di căn hạch sống thêm sẽ giảm đi một nửa so với không có di căn hạch.

 

Hiện nay, vắc-xin đang có sẵn để tránh khỏi hai loại HPV nguy cơ cao nhất dẫn đến ung thư cổ tử cung. Cả hai Cervarix và Gardasil yêu cầu ba liều trong một khoảng thời gian sáu tháng. Các nghiên cứu cho thấy các loại vắc-xin có hiệu quả trong việc ngăn ngừa nhiễm trùng mãn tính với hai loại HPV gây ra 70% các ca ung thư cổ tử cung. Gardasil cũng bảo vệ chống lại hai loại HPV gây ra mụn cóc sinh dục (6,11).. Gardasil-9 đã được chứng minh là có hiệu quả như Gardasil cho công tác phòng chống các bệnh gây ra bởi bốn loại HPV (6, 11, 16, và 18). Nó cũng bảo vệ chống năm chủng khác của virus HPV (31, 33, 45, 52, và 58).

 

Các vắc-xin chỉ được sử dụng để ngăn chặn phòng nhiễm HPV, không có hiệu quả trong việc điều trị nhiễm HPV. Chúng có hiệu quả nhất nếu được tiêm trước khi hoạt động tình dục. CDC khuyến cáo trẻ em trai và trẻ em gái nên được tiêm vắc-xin HPV khi họ là 9-26.